پی نوشت ها:

ـ در سوره اعراف آیه 172: وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنِى ءَادَمَ مِن ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلَى أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّکُمْ قَالُوا بَلَى شَهِدْنَآ أَن تَقُولُواْ یَوْمَ الْقِیَمَةِ إِنَّا کُنَّا عَنْ هَذَا غفِلِینَ. به خاطر بیاور زمانى را که پروردگارت از پشت وصلب فرزندان آدم، ذریه آنها را برگرفت و آنها را گواه بر خویشتن ساخت (و فرمود:) آیا من پروردگار شما نیستم؟! گفتند آرى، گواهى مى دهیم (چرا چنین کرد؟) براى اینکه در روز رستاخیز نگوئید ما از این غافل بودیم (و از پیمان فطرى توحید و خداشناسى بى خبر).

ـ  «فقال لها و للارض ائتیا طوعاً او کرهاً قالتا اتیناطائعین» (فصلت ـ 11): «خداوند به آسمان و زمین فرمود: با میل یا از روى اجبار بیائید و سر بر فرمان نهید آنها گفتند: ما از روى میل آمدیم و سر بر فرمان نهادیم».(تفسیر نمونه 7/6)

ـ وَ ما' خَلَقْت الجِن وَ الاِْنس اِلاّ'لِیَعْبُدوُن  : و من جن وانس را نیافریدم مگر آنکه مرا عبادت کنند. [ذاریات / 56]

ـ اِلَی اللّه الْمَصیرُ : و بازگشت به سوی خداست . [نور 42 و فاطر 18]

ـ وَاِلَی الِلّه تُرْجَع اْلاُمُور امور به سوی خدا باز می گردند.[فاطر 4، حدید 5]

ـ اِلی اللّه مَرْجَعُکُم  : بازگشت همه شما به سوی خداست . [مائده، هود 4]

ـ یا' اَیُّهَا الاِنْسا'ن اِنِّک کا'دِح اِلی ' رَبَّک کَدْحاً فَمُلا'قیه : ای انسان، همانا تو با تلاشها و شدنها، رهسپار پیشگاه پروردگارت هستی و به دیدار او نایل خواهی شد. [انشقاِق/ 6]

ـ وَلَوْ شا'ءَ ربُّک لَجَعَل النّاس اُمَّه وا'حِدَه وَلاَیَزالُون مَخْتَلِفین اِلاّ مَن رَحِم رَ بُّک وَلِذلِک خَلَقَهُم . : و اگر پروردگار تو می خواست مردم را یک امت می کرد، پیوسته مختلف خواهند بود مگر کسانی که پروردگار تو، به آنها رحمت کندو (انسانها) برای رحمت آفریده شده اند. [هود 119 و 118]

ـ هُوَ الَّذی خَلَق السَّموات وَالاَرْض فی سِتَّه اَیّا'م وَکا'ن عَرْشُه عَلَی اْلماء ِلِیَبْلُوَکُم اَیُّکُم اَحْسَن عَمَلاً . اوکسی است که آسمانها وزمین رادرشش روزآفرید وعرش او بر روی آب بود تا شما را بیازماید که کدامتان نیکوکار هستید؟ [هود 7]

ـ «اللّه الذی خلق سبع سموات و من الارض مثلهن یتنزل الامر بینهن هی لتعلموا انّ اللّه علی کل شی‏ء قدیر و انّ اللّه قد احاط بکلّ شی‏ء علماً»( سوره طلاق، آیه 12) خداوند کسی است که هفت آسمان را آفرید و از زمین نیز مانند آن خلق کرده است، فرمان او در میان آن‏ها نازل می‏شود تا بدانید خداوند بر هر چیز توانا است و علم او به همه موجودات احاطه دارد.

ـ  «الذی خلق الموت و الحیوة لیبلوکم ایّکم احسن عملا»( سوره ملک، آیه 2) او کسی است که مرگ و زندگی را آفرید تا شما را آزمایش کند.

ـ هدف را عبادت خدا می‏داند و می‏فرماید: «ما خلقت الجن و الانس الّا لیعبدون»( سوره ذاریات، آیه 56) من جن و انس را نیافریدم جز این که مرا عبادت کنند

ـ امام باقر(ع) فرمود: «من قال لااله الّا اللّه فلن تلج ملکوت السماء حتی یتمّ قوله بعمل صالح»( بحارالانوار ، ج 75،ص 152) اگر کسی به خدا معتقد بود و وحدانیت خدا را باور داشت و گفت «لااله الّا اللّه» زمانی به باطن عالم راه پیدا می‏کند که این گفتار را با عمل صالح آن را تتمیم کند. در واقع عمل صالح انسان را به درون رهبری می‏کند.

ـ  «ما خلقنا السماء و الارض و ما بینهما باطلا ذلک ظن الذین کفروا فویل للذین کفروا من النار»( سوره ص، آیه 27) ما آسمان و زمین و آنچه در میان آن دوست باطل و یاوه و بیهوده نیافریده‏ایم. این گمان کافران است وای بر کافران از آتش دوزخ.

ـ اقامه عدل و قسط: لیقوم الناس بالقسط.

ـ عبادت : وماخلقت الجن و الانس الا لیعبدون. در آیه دیگرمی فرماید: ان الله ربی و ربکم فاعبدوه هذا صراط مستقیم( بقره : 51) 

ـ تزکیه و تعلیم وحی و حکمت: و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه. در آیه دیگر می فرماید:قد افلح من زکیها و قد خاب من دسیها. در سوره آل عمران :79 می فرماید: کونوا ربانیین بما کنتم تدرسون.

ـ دست یابی به حیات طیبه: من عمل صالخا من ذکر او انثی من ذکر او انثی فلنحیینهم حیاه طیبه.  

ـ لقای الهی، ثواب و عقاب ، ورود به بهشت و جهنم:   ان الذین آمنوا و عملوا الصالحات لهم جنات تجری من تحتها الانهار. در سوره انعام : 127 می فرماید: لهم دار السلام عند ربهم

ـ « وَهُوَ الَّذِی خَلَق السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ وَکَانَ عَرْشُهُ عَلَى الْمَاء لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً؛ و اوست کسی که آسمان‌ها و زمین را در شش دوره آفرید و عرش او بر آب بود، تا شما را بیازماید که کدام‌یک نیکوکارترید.» « الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَیَاةَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا وَهُوَ الْعَزِیزُ الْغَفُورُ؛ همان که مرگ و زندگی را پدیدآورد تا شما را بیازماید که کدامتان نیکوکارترید و اوست ارجمند آمرزنده.» لازمه امتحان، اختیار است؛ از این روی، خدای بزرگ، انسان را مختار آفرید و او را بر سر دو راهی خیر و شر و سعادت و شقاوت قرارداد تا یکی را برگزیند. « إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًا وَإِمَّا کَفُورًا؛ در حقیقت ما راه حق و باطل را به انسان نمودیم، چه سپاس‌گزار باشد و هدایت پذیرد و چه ناسپاس باشد.» خدای متعال آدمی را برای برطرف کردن جهل خودش نمی‌آزماید؛ زیرا او به همه چیز آگاه است.« وَهُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ؛ و به هر چیز داناست.» بلکه آزمودن او برای شکوفایی استعدادهای نهانی انسان و بالابردن مرتبه اوست.

ـ « وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ؛ و جن و انس را نیافریدم جز برای آن‌که مرا بپرستند.»

ـ«) وَلَوْ شَاء رَبُّکَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلاَ یَزَالُونَ مُخْتَلِفِینَ إِلاَّ مَن رَّحِمَ رَبُّکَ وَلِذَلِکَ خَلَقَهُمْ؛ و اگر پروردگارت می‌خواست قطعاً همه مردم را امت واحدی قرارمی‌داد، در حالی که پیوسته در اختلافند، مگر کسانی که پروردگار تو به آنان رحم کرده و برای همین آنان را آفریده است.»

ـ«وإِذ أَخذ ربّک من بنى ءَادم من ظهورهم ذریّتهم و أَشهدهم على أَنفسهم أَلست بربّکم قالوا بلى شهدنا أَن تقولوا یوم القیمة إنّا کنّا عن هذا غفلین ، أو تقولوا إِنّما أَشرک ءَاباؤُنا من قبل و کنّا ذریة من بعدهم أفتهلکنا بما فعل المبطلون ; (اعراف ،172 و 173) و هنگامى که پروردگارت از پشت هاى آدمى زادگان ، فرزندانشان را گرفت و ایشان را بر خودشان شاهد قرار داد ، آیا من پروردگار شما نیستم ؟ گفتند : چرا ، شهادت دادیم و خدا این کار را انجام داد تا روز قیامت نگویید ما از این مطلب غافل بودیم ، یا نگویید که پدران ما قبلا شرک ورزیدند و ما نسلى بعد از ایشان و دنباله رو آنان بودیم پس آیا ما را به واسطه کارهاى باطل گرایان ، تباه مى سازى ؟»

ـ هدف از آفرینش جهان، چیزی است که جز با وجود پیامبر صلی الله علیه وآله تحقق نمی یابد. از دیدگاه قرآن، همه جهان برای انسان آفریده شده است ۱ و انسان نیز برای بندگی آفریده شده است. 

ـ حدیث قدسی «لولاک لما خلقت الافلاک»، دارای سند متواتر است که حضرت فاطمه علیهاالسلام بهانه آفرینش است و عالم هستی برای محبت آن حضرت آفریده شده است.

لَوْلا'ک لَما' خَلَقْت اْلاَفْلاک «اگر تو نبودی افلاک را نمی آفریدم .»

با محمد بود عشق پاک جفت    بهر عشق او را خدا لولاک گفت

لَو لا' مُحمَّدٌ(ص) ما' خَلَقْت الدُّنیا' وَالا'خِرَه وَلاَ السَّمو'ات وَاْلارْض وَلاَالَعَرْش وَلاَ الکُرسِی وَ لاَ اللُوْح وَلاَ الَْقلَم وَلاَالجنَّه وَلاَالنّارَ وَلَوْلا' مُحَمَّدٌ ما'خَلَقْتُک یا' آدَم

اگر محمد(ص) نبود نه دنیا را خلق می کردم و نه آخرت را،همچنین نه آسمان و نه زمین و نه عرش و نه کرسی و نه لوح وقلم ونه دوزخ را خلق می کردم . و اگر محمد(ص) نبود ای آدم، تو راخلق نمی کردم .

خَلَقْتُک لاِجلْی وَخَلَقْت الاَشیْا'ءَ لِاِجْلَک

تو را برای خودم آفریدم و اشیاء را برای تو

شیخ صدوقِ نیز از حضرت رسول (ص) روایت کرد که به علی (ع)چنین فرموده است :

یا' عَلی لَو لا'نَحْن ما' خَلَق اللّه آدَم و الحّوا وَلاَ الْجَنَّه وَ لاَالنّارَ وَ السَّما'ءَ وَالارْض

یا علی اگر ما نبودیم، خدا نه آدم و حوا را خلق می کرد و نه بهشت و جهنم و نه آسمان و زمین را.

[e-mail]